نگاهی تازه به نثر شاعرانة نفثه المصدور

Authors

  • سعید خیرخواه برزکی
  • فریده سلامت نیا نویسنده
Abstract:

«نفثه المصدور» کتابی است که «شهاب‌الدین محمدخرندزی نَسَوی» منشیِ «جلال‌الدین خوارزم شاه» (28‌ـ‌617 ه‍ ق) در اوج حملة مغول و در روزگار خانه به دوشی خود در سال 632 ه‍ .ق. نوشته است. نثر کتاب با آرایه‌های ادبی درهم پیچیده شده است به طوری که نثر «نفثه المصدور» با شعر برابری دارد و احاطة نویسنده به آرایش‌های کلامی و نیز در به کارگیری تصویرهای شعری، نثر کتاب را تا حدِّ شورانگیزیِ شعر بالا برده است. در این کتاب نه تنها آرایه‌های بسیاری به کار رفته بلکه عواطف انسانی در حد بالایی دیده می‌شود و هم توصیف‌های شاعرانه و نازک‌خیالی‌های بسیار. به این دلیل می‌توان نثر کتاب را «نثر شاعرانه» اطلاق کرد. در تعریف این نثر می‌توان گفت، نثری ادبی است که نویسندة آن از مرز معیار نوشتاری خارج شده و در آن ابزار و آرایه‌های شعر و نظم را به کار می‌برد و هر چه این ابزار و آرایه‌ها بیشتر باشد متن از نثر دور و به شعر نزدیک می‌شود. در این مقاله تلاش بر این است که به زیبایی‌های شاعرانه و آرایه‌های به کار رفته در کتاب «نفثه المصدور» اشاره شود تا دریچه‌ای به زیبایی‌های شعری به کار رفته به روی خواننده گشوده گردد و این اثر ِبا ارزش با نگاهی دیگر مورد بررسی قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی تازه به نثر شاعرانه نفثه المصدور

«نفثه المصدور» کتابی است که «شهاب الدین محمدخرندزی نَسَوی» منشیِ «جلال الدین خوارزم شاه» (28 ـ 617 ه‍ ق) در اوج حمله مغول و در روزگار خانه به دوشی خود در سال 632 ه‍ .ق. نوشته است. نثر کتاب با آرایه های ادبی درهم پیچیده شده است به طوری که نثر «نفثه المصدور» با شعر برابری دارد و احاطه نویسنده به آرایش های کلامی و نیز در به کارگیری تصویرهای شعری، نثر کتاب را تا حدِّ شورانگیزیِ شعر بالا برده است. در این ...

full text

«نگاهی به تصویرپردازی در نفثه المصدور»

نفثه­المصدور شهاب­الدین محمد زیدری نسوی، از شاهکارهای نثر مصنوع و فنی فارسی است. این اثر واگویه­های درونی و دلنوشته­های نویسنده­ای دردمند است که با زبانی تصویری به شرح سرگذشت آوارگی خویش، مقارن هجوم وحشیانۀ تاتار پرداخته است. زبان مصنوع و سرشار از تصویر نویسنده، به بهترین نحو گوشه­هایی از تاریخ این سرزمین را بازگو می­کند. هدف از پژوهش حاضر، که به شیوۀ توصیفی– تحلیلی انجام شده، بررسی جایگاه تصوی...

full text

تحلیل محتوای نفثه المصدور نسوی

اخلاق و مسائل اخلاقی در نفثه‌المصدور نسوی موضوع اصلی این تحقیق است. در این پژوهش کوشش شده که به درون‌مایه‌‌های اخلاقی و سرچشمه‌‌های نظری اخلاقی- تربیتی زیدری نسوی نقبی زده شود و نوع نگرش نویسنده به موضوعاتی چون وفاداری، آزادگی، دوستی و مهر، بی‌وفایی، رذایل برخی دولت‌مردان، بی اعتنایی مردم به احوال یکدیگر، خیانت در امانت و خطاهای راهبردی سلطان بازشناسی گردد. نسبت نظریه اخلاقی نسوی که مانند غالب ...

full text

تحلیل محتوای نفثه المصدور نسوی

اخلاق و مسائل اخلاقی در نفثه‌المصدور نسوی موضوع اصلی این تحقیق است. در این پژوهش کوشش شده که به درون‌مایه‌‌های اخلاقی و سرچشمه‌‌های نظری اخلاقی- تربیتی زیدری نسوی نقبی زده شود و نوع نگرش نویسنده به موضوعاتی چون وفاداری، آزادگی، دوستی و مهر، بی‌وفایی، رذایل برخی دولت‌مردان، بی اعتنایی مردم به احوال یکدیگر، خیانت در امانت و خطاهای راهبردی سلطان بازشناسی گردد. نسبت نظریه اخلاقی نسوی که مانند غالب ...

full text

گزاره های انشایی در نفثه المصدور

نفثه ­المصدور یکی از متون برجستة تاریخی- ادبی دورة مغول است که هدف اصلی نویسندة آن، نه صرفاً ثبت وقایع تاریخی بلکه حسب حال و بثّ­الشکوی و شرح مصائب خویش بوده است. از این رو، نویسنده برای گزارش احساسات و تمایلات عاطفی خود در چهارچوبِ بلاغت کلام و متکلّم و اثرگذاری بر مخاطب، از مؤلّفه­های گوناگونی بهره می­گیرد که یکی از مهم­ترین آنها کاربرد فراوان گزاره­های انشایی است. مقصود از گزارة انشایی، بیانی است...

full text

رویکردی به ایهام در نفثه ‌المصدور زیدری نسوی

کتاب «نفثه المصدور» یکی از نمونه‌های عالی نثر فنّی و منشیانه قرن هفتم است. نویسنده این اثر با تسلّط کامل و بهره‌جویی از انواع صنایع لفظی و معنوی، هنر خود را در سخن‌آرایی آشکار ساخته است. یکی از آرایه‌هایی که زیدری بسیار از آن بهره برده، ایهام است. ایهام در این اثر بیش‌تر در حیطه یک واژه به کار رفته است تا در حوزه یک جمله یا عبارت؛ و به دلیل تناسب شگرفی که بین واژه‌های متن جلوه‌گر است، ایهام تن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 22

pages  135- 154

publication date 2014-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023